Het zaaltje in Fotomuseum Amsterdam (FOAM) is afgeladen. Ik zoek een veilige plek dicht bij de uitgang. In de verte stelt de wethouder van cultuur van Amsterdam, Carolien Gehrels, zich op achter de microfoon. Na een paar zinnen stokt haar praatje. De exposant, Dana Lixenberg, laat merken dat de wethouder slecht geïnformeerd is. Gehrels lost het soepeltjes op en nodigt Lixenberg uit dan zelf maar te vertellen hoe haar serie 'Set Amsterdam' tot stand is gekomen.
De fotografe legt het uit maar vergeet de microfoon. Wat volgt is een onderonsje tussen Lixenberg en Gehrels. Alleen te verstaan door de mensen die vooraan staan. Geeft niks. We zijn hier niet voor het verhaal en eigenlijk ook niet voor de foto's. Met een paar obligate zinnen sluit de wethouder af. Beschaafd applaus. Nog even wat bedankjes en grappen. Dan is er drank en kan het netwerken beginnen.
Ik ben niet zo'n party-tijger en ook niet erg thuis in de wereld van sterren en andere belangrijke mensen. Toch herken ik een paar acteurs en aanverwante types. Dat is niet zo verwonderlijk want de serie 'Set Amsterdam' heeft Lixenberg gemaakt naar aanleiding van de tv-serie 'Adam - E.V.A. (Amsterdam en vele anderen)' van de VPRO. Aanvankelijk zou ze alleen portretten maken van de acteurs. Maar de plekken waar de serie werd opgenomen, intrigeerden haar dermate, dat ze besloot daar een afzonderlijke serie van te maken.
 |
| foto Dana Lixenberg |
Event
Dana Lixenberg is een Nederlandse fotograaf die al jaren succes heeft in New York; Adam en E.V.A. is een populaire tv-serie van een omroep waarmee je als creatieve Amsterdammer voor de dag kunt komen; fotografie is trendy en het FOAM is 'cool'. Voeg daar nog wat geroutineerde PR aan toe en je hebt een 'event'. Dat wil zeggen: een massaal bezochte opening en grote stukken in dag- en weekbladen; Vrij Nederland pakte bijvoorbeeld uit met een fotodocument van acht pagina's.
Een paar weken geleden ontving ik de uitnodiging voor deze expositie. Het zinnetje 'Kenmerkend voor de foto's (van Amsterdam) is de afwezigheid van mensen' maakte me nieuwsgierig. Ik houd namelijk erg van foto's zonder mensen. Zelf wacht ik ook meestal met het maken van een foto tot iedereen net kader heeft verlaten. Deze expositie wilde ik dus niet missen.
Registraties
Voordat de officiële opening plaatsvindt en het nog rustig is in het museum, maak ik een rondje langs de tot billboard-formaat opgeblazen kleurenfoto's. Het licht valt zoals het moet vallen. Alles staat op z'n plek. De scherpte is meedogenloos. De beelden laten niets te raden over. En inderdaad: geen mens te zien. Ik zie echter geen 'sporen van menselijke activiteit die een indicatie vormen van iemands persoonlijkheid en levenswijze', zoals de uitnodiging ook beloofde.
Wat ik wel zie zijn cleane registraties van smakeloos ingerichte rouwkamers, de kantine van een sportclub met meubilair uit de kringloopwinkel, de ongezellige keukentafel van de familie Azim, een Jordaan-interieur vol poppen en prullen, de kamer van een budgethotel met volgekladde wanden … Het is wat je ziet. Niet meer en niet minder. Een en al cliché en ongelooflijk saai.
Nostalgie
Vlakbij het FOAM is nog een expositie met foto's over Amsterdam. Het Stadsarchief heeft 150 foto's gekozen uit de 250.000 beelden van Amsterdam die de collectie van het Maria Austria Instituut rijk is. Het zijn foto's uit de periode 1935 - 2005, gemaakt door bekende fotografen als Eva Besnyö, Carel Blazer, Paul Huf, Philip Mechanicus, Sem Presser en Kees Scherer.
Heel veel nostalgisch zwartwit en heel veel gewone Amsterdammers. Plaatjes waar menige wat oudere Mokumer bij weg zal dromen. Ach, zo kneuterig hoeft het van mij nou ook weer niet. Maar in elk geval heel wat minder saai dan de pretentieuze prenten van Dana Lixenberg in het FOAM.
 |
| foto Sietse Postma |
Geen opmerkingen:
Een reactie posten